همه چیز در مورد آب مروارید و شیوه جراحی آن
آب مروارید یکی از بیماریهای شایع می باشد که علم چشم پزشکی به راحتی آن را درمان میکند. در حالت کلی عدسی چشم شفاف بوده اما زمانی که این عدسی دچار کدر شدن شود می‌گویند فرد دچار آب مروارید شده است. اکثر آب مرواریدها در طول زمان به کندی ایجاد می‌شوند و علائمی مانند تاری دید را برای فرد ایجاد می‌کنند. آب مروارید را می‌توان با کمک جراحی آن هم از طریق انجام یک روش سرپایی که بینایی را در فرد بازیابی میکند، برداشت.
آب مروارید چیست؟
آب مروارید زمانی ایجاد می‌شود که عدسی چشم شما که به طور معمول شفاف بوده، مه آلود شود. در حالت کلی برای اینکه چشمان شما ببینند باید نور از یک عدسی شفاف عبور کند، در این صورت لنزی پشت عنبیه چشم قرار دارد و این لنز نور را متمرکز میکند تا مغز و چشم شما با هم کار کنند و اطلاعات را در یک تصویر پردازش کنند.
حال وقتی که آب مروارید ایجاد می‌شود یک حالت ابری بر روی عدسی چشم ایجاد می‌شود و چشم‌تان نمی‌تواند نور را به روش اشاره شده متمرکز کند که این امر منجر به تاری دید یا از دست دادن بینایی می‌شود. میزان تغییر بینایی شما نیز به محل و اندازه آب مروارید بستگی دارد.
چه کسانی به آب مروارید مبتلا می‌شوند؟
اکثر افرادی که در محدوده سنی 40 به بالا هستند ممکن است با مشکل آب مروارید مواجه شوند اما در بسیاری از موارد تا بعد از 60 سالگی علائمی را متوجه نخواهید شد. در برخی موارد نیز به ندرت نوزادان به دلیل نقص مادرزادی ممکن است با آب مروارید متولد شوند.
عوامل ایجاد آب مروارید
از جمله مواردی که موجب ایجاد آب مروارید می‌شود شامل موارد زیر است:
- سیگار کشیدن
- زندگی کردن در منطقه‌ای با آلودگی هوا
- استفاده بیش از حد الکل
- داشتن فردی با سابقه آب مروارید در خانواده
آب مروارید چقدر شایع است؟
آب مروارید در بین افراد مسن شایع بوده و بیش از 50 درصد از افراد 80 سال و بالاتر دچار آب مروارید خواهند شد.
آیا امکان ایجاد آب مروارید در هر دو چشم وجود دارد؟
بله، ممکن است هر دو چشم دچار آب مروارید شوند، اما ممکن است یک چشم بدتر از چشم دیگر باشد و یا پس از گذشت مدت زمانی از ایجاد آب مروارید در یک چشم، چشم دیگر نیز دچار آب مروارید شود.
چه چیزی باعث آب مروارید می‌شود؟
زمانی که عدسی چشم شما بیشتر از آب و پروتئین تشکیل شود ممکن است دچار آب مروارید شوید. همان‌طور که پروتئین‌ها در طول زمان تجزیه می‌شوند ممکن است در چشمان شما جمع شوند. این پروتئین‌های ماندگار می‌توانند عدسی چشم شما را کدر کنند و دیدن واضح تصاویر را دشوار کنند که این بخش معمول و ناخوشایند بخشی از پیری است.
در کنار این امر برخی چیزها می‌توانند به سرعت شکل گیری آب مروارید کمک کنند که شامل موارد زیر هستند:
- دیابت
- استروئیدها، داروهای رایج برای درمان بیماری‌هایی مانند آرتریت و لوپوس
- داروهای فنوتیازین مانند کلرپرومازین که برای درمان انواع بیماری‌ها مانند اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی استفاده می‌شود.
- جراحی چشم یا آسیب دیدگی چشم
- انجام پرتودرمانی در قسمت بالایی بدن
- ماندن زیاد زیر آفتاب آن هم بدون محافظ چشم مانند عینک آفتابی
علائم آب مروارید چیست؟
آب مروارید بخشی رایج از روند پیری چشم بوده که در نهایت می‌تواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
- ایجاد دید ابری، تار و مه آلود
- حساسیت به نور شدید خورشید، لامپ‌ها و چراغ جلویی ماشین
- دیدن هاله‌ای در اطراف چراغ‌ها به خصوص هنگام رانندگی در شب با چراغ‌های جلوی ماشین
- تغییرات در بینایی و تعویض عینک از جمله نزدیک بینی ناگهانی
- دوبینی
- نیاز به نور بیشتر جهت خواندن
- مشکل دید در شب
- تغییر در نحوه مشاهده رنگ‌ها
آب مروارید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر علائم آب مروارید دارید باید برای معاینه کامل به چشم پزشک مراجعه کنید. پزشک برای دیدن داخل چشم‌تان باید مردمک‌تان را باز کند. در طی این آزمایش، قطره‌های چشمی مخصوص مردمک داخل چشم ریخته می‌شود که موجب گشاد شدن قسمت سیاهی چشم خواهد شد و وقتی مردمک چشم کاملا باز شد پزشک سلامت چشم شما را بررسی میکند و می‌تواند ببیند که آیا آب مروارید یا سایر مشکلات چشمی دارید یا خیر و متوجه می‌شود که چه مقدار از میزان دید شما مسدود شده است.
نحوه درمان آب مروارید
اگر علائم آب مروارید شما خفیف باشد ممکن است تنها به یک نسخه جدید برای عینک یا لنز نیاز داشته باشید. هر چند آب مروارید با گذشت زمان بدتر می‌شود اما در نهایت پزشک به شما جراحی برداشتن آب مروارید را توصیه خواهد کرد.
آب مروارید چگونه از بین می‌رود؟
در حین جراحی آب مروارید، جراح عدسی کدر را از روی چشم برمی‌دارد و آن را با کاشت عدسی مصنوعی جایگزین میکند. لنز جدید شفاف بوده و به شکلی متناسب با چشم شما و شخصی سازی شده با نیازهای بینایی شما خواهد بود. حذف آب مروارید حدود یک ساعت طول می‌کشد و این کار با انجام بی‌حسی انجام می‌شود. پزشک برای این کار از قطره‌های چشمی یا تزریق به جهت بی‌حس کردن چشم استفاده میکند در این صورت شما هوشیار خواهید بود اما متوجه هیچ چیزی نخواهید شد.
انواع مختلف جراحی آب مروارید
دو روش برای از بین بردن آب مروارید وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- جراحی آب مروارید فیکوامولسیفیکاسیون: فیکوامولسیفیکاسیون رایج‌ترین روش برای آب مروارید بوده که در آن چشم پزشک یک سوراخ کوچک در چشم ایجاد میکند تا به عدسی تار برسد. در این روش با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا (اولتراسوند) یا لیزر، چشم پزشک لنز را تکه تکه میکند و سپس تکه‌های لنز را از چشم شما برداشته و یک لنز پلاستیکی جدید به جای آن قرار می‌دهد.
- جراحی آب مروارید خارج کپسولی: اگر تکنیک فیکوامولسیفیکاسیون گزینه خوبی برای شما نباشد، ممکن است پزشک شما روش دوم را توصیه کند. به عنوان مثال آب مروارید پیشرفته ممکن است آنقدر متراکم باشد که به راحتی از هم جدا شود. در جراحی آب مروارید خارج کپسولی، چشم پزشک سوراخ بزرگ‌تری را در چشم ایجاد میکند و به جای شکستن عدسی و سپس برداشتن آن، لنز را به صورت یک تکه برمی‌دارد و سپس لنز ساخته شده را جایگزین میکند.
انتظارات پس از انجام عمل آب مروارید
پس از انجام جراحی، معمولا یک یا دو روز ممکن است با موارد زیر مواجه شوید:
- خارش
- ناراحتی خفیف
- چشمان خیس
- حساسیت به نور
- تاری دید
برای چند هفته پس از جراحی، ممکن است نیاز به استفاده از قطره‌های چشمی داشته باشید. این قطره به شما کمک میکند تا چشمان‌تان التیام پیدا کند و از عفونت چشم جلوگیری کرده و فشار داخل چشم را کنترل میکند.
پس از گذشت هفته‌ها از عمل باید از انجام موارد زیر اجتناب کنید:
- دست زدن به چشمان‌تان
- خم شدن بیش از حد
- بلند کردن وسایل سنگین
- انجام هر کاری که به چشم شما آسیب بزند
بهبودی پس از جراحی آب مروارید چقدر طول می‌کشد؟
به طور معمول چشم شما در عرض هشت هفته باید بهبود پیدا کند اما می‌توانید با گذشت یک روز از جراحی به فعالیت‌های روزانه خود بپردازید.
آیا جراحی آب مروارید بی خطر است؟
جراحی آب مروارید یکی از ایمن‌ترین و متداول‌ترین جراحی‌ها در جهان بوده که احتمال هر گونه عارضه پس از عمل در آن بسیار کم است. هر چند در برخی از موارد نادر ممکن است فرد پس از انجام عمل دچار عفونت یا از دست دادن بینایی شود.
آیا انجام جراحی آب مروارید دردناک است؟
از آنجایی که در زمان غمل بی هوش هستید به همین دلیل در طول عمل جراحی برداشتن آب مروارید نباید چیزی را احساس کنید اما پس از عمل ممکن است درد و ناراحتی خفیفی داشته باشید. در این صورت باید با پزشک خود مشورت کرده تا مسکنی به جهت کاهش درد برای شما تجویز کند تا بتوانید در یکی دو روز اول از آن استفاده کنید.
آیا آب مروارید قابل پیشگیری است؟
ایجاد آب مروارید یک بخش معمول در سنین پیری است اما به جهت محافظت از سلامت چشم و کند کردن این روند چندین روش وجود دارد که می‌توانید آنها را در پیش گیرید:
- ترک سیگار
- استفاده از عینک آفتابی و کلاه لبه دار به جهت دوری از تابش آفتاب
- انجام مراقبت منظم از چشم
پس از 60 سالگی دو بار در سال به چشم پزشک مراجعه کرده تا در صورت وجود مشکل سریع‌تر آن را درمان کنید
بعد از جراحی چقدر بینایی بهبود پیدا میکند؟
ممکن است تا چند روز پس از برداشتن آب مروارید کمی تاری دید داشته باشید اما باید در چند هفته اول متوجه بهبود بینایی شوید. طبق آمار از هر 10 نفر 9 نفر بعد از برداشتن آب مروارید دچار بینایی بهتر می‌شوند. ممکن است بعد از جراحی آب مروارید همچنان نیاز به استفاده از عینک داشته باشید.
چگونه می‌توان بدون جراحی بهتر دید؟
اوایل از دست دادن بینایی به جهت وجود آب مروارید ممکن است این کاهش بینایی خفیف باشد، بنابراین می‌توانید با کمک روش‌های زیر سعی در مدیریت آن داشته باشید:
- استفاده از ذره بین برای مطالعه
- استفاده از عینک آفتابی پلاریزه که باعث کاهش تابش خیره کننده آفتاب می‌شود.
- استفاده از لامپ‌های پرنورتر زیرا با نور بیشتر می‌توانید بهتر ببینید.
